Posted in Իսպաներեն

Երգեր

Historia de un amor

Ya no estas mas a mi lado corazón-Դու արդեն իմ կողքին չես սիրտ
En el alma sólo tengo soledad- Իմ հոգում ունեմ միայն միայնություն
Y si ya no puedo verte- Էլ եթե չեմ կարում տեսնել քեզ
Por qué Dios me hizo quererte-Ինչու Աստված ստիպեց սիրեմ քեզ
Para hacerme sufrir mas-որպեսզի ես ավելի տանջվեմ

Siempre fuiste la razón de mi existir-Դու եղել ես միշտ պատճառը գոյատեվելու
Adorarte para mi fue religión-Ինձ համար քեզ սիրելը կրոն էր
En tus besos yo encontraba-Քո համբույրների մեջ ես գտա
El calor que me brindaba-Այն ջերմությունը, որ դա ինձ տվեց
El amor y la pasión-Սերը և կիրքը

Es la historia de un amor- Սա մի սիրո պատմություն է
Como no hay otro igual- քանի որ չկա ուրիշ հավասար
Que me hizo comprender-Ինչը ստիպեց ինձ հասկանալ
Todo el bien, todo el mal-Ամենալավը, ամենավատը
Que le dio luz a mi vida-Դա լույս տվեց իմ կյանքին
Apagándola después-Ավելի ուշ այն անջատելը
Hay que vida tan obscura-ինչպիսի մռայլ կյանք
Sin tu amor no viviré-Առանց քո սիրո ես չեմ ապրի

Quién será

¿Quién será la que me quiera a mí?
¿Quién será? ¿quién será?
¿Quién sera la que me dé su amor?
¿Quién será? ¿quién será?

Ո՞վ կլինի ինձ սիրողը։
Ո՞վ է լինելու: ով կլինի դա
Ո՞վ է ինձ տալու իր սերը:
Ո՞վ է լինելու։ ով կլինի դա

Yo no sé si la podré encontrar,
Yo no sé, yo no sé.
Yo no sé si volveré a querer,
Yo no sé, yo no sé.

Ես չգիտեմ, թե արդյոք կարող եմ գտնել այն
Չգիտեմ, չգիտեմ։
Չգիտեմ՝ նորից կսիրե՞մ
Չգիտեմ, չգիտեմ

He querido volver a vivir
La pasión y el calor de otro amor,
De otro amor que me hiciera sentir,
Que me hiciera feliz. como ayer lo fui

Ես ուզում էի նորից ապրել
Մեկ այլ սիրո կիրքն ու ջերմությունը,
Մեկ այլ սիրո մասին, որն ինձ ստիպեց զգալ,
Դա ինձ ուրախացրեց։

Posted in Անգլերեն

Water Pollution

Մասնակից՝ Լիա Ավետիսյան

պրեզենտացիա

Water is the most important resource for survival on a planet. It is the essence of life on our planet – Earth. Yet if you ever see a river or lake around your city, it would be evident to you that we are facing a very serious problem of Water pollution. Let us educate ourselves about water and water pollution. Two-thirds of the Earth’s surface is covered by water, seventy-six perfect of your body is made up of water.

Ջուրը մոլորակի վրա գոյատևման ամենակարևոր ռեսուրսն է: Դա մեր մոլորակի` Երկրի վրա կյանքի էությունն է: Այնուամենայնիվ, եթե ձեր քաղաքի շուրջը երբևէ գետ կամ լիճ տեսնեք, ձեզ համար ակնհայտ կլինի, որ մենք բախվում ենք ջրի աղտոտման շատ լուրջ խնդրի: Եկեք ինքներս մեզ սովորենք ջրի և ջրի աղտոտվածության մասին : Երկրի մակերեսի երկու երրորդը ծածկված է ջրով , ձեր մարմնի յոթանասունվեց կատարյալը կազմված է ջրից:

What is Water Pollution?

Water pollution is the contamination of water bodies (like oceans, seas, lakes, rivers, aquifers, and groundwater) usually caused due to human activities. Water pollution is any change, minor or major in the physical, chemical or biological properties of water that eventually leads to a detrimental consequence of any living organism. Drinking water, called Potable Water, is considered safe enough for human and animal consumption.

Ի՞նչ է ջրի աղտոտումը:

Ջրի աղտոտումը ջրային մարմինների (օրինակ՝ օվկիանոսների, ծովերի, լճերի, գետերի, ջրատար հորիզոնների և ստորերկրյա ջրերի) աղտոտումն է, որը սովորաբար առաջանում է մարդու գործունեության հետևանքով: Ջրի աղտոտումը ջրի ֆիզիկական, քիմիական կամ կենսաբանական հատկությունների աննշան կամ մեծ փոփոխությունն է, որն ի վերջո հանգեցնում է ցանկացած կենդանի օրգանիզմի վնասակար հետևանքների : Խմելու ջուրը, որը կոչվում է խմելու ջուր, համարվում է բավական անվտանգ մարդկանց և կենդանիների օգտագործման համար:

Sources of Water Pollution

  • Domestic Waste
  • Industrial effluents
  • Insecticides and pesticides
  • Detergents and Fertilizers

Some of the water pollutions are caused by direct Sources, such as factories, waste management facilities, refineries, etc, that directly releases waste and dangerous by-products into the nearest water source without treating them. Indirect sources include pollutants that infuse in the water bodies via groundwater or soil or via the atmosphere through acidic rain.

Ջրի աղտոտման աղբյուրները

  • Կենցաղային թափոններ
  • Արդյունաբերական կեղտաջրեր
  • Ինսեկտիցիդներ և թունաքիմիկատներ
  • Լվացող միջոցներ և պարարտանյութեր

Ջրի աղտոտվածության մի մասն առաջանում է ուղղակի աղբյուրներից, ինչպիսիք են գործարանները, թափոնների կառավարման օբյեկտները, վերամշակման գործարանները և այլն, որոնք ուղղակիորեն թափոնները և վտանգավոր ենթամթերքները արտանետում են մոտակա ջրի աղբյուր՝ առանց դրանք մաքրելու: Անուղղակի աղբյուրները ներառում են աղտոտիչներ, որոնք ներթափանցում են ջրային մարմիններ ստորերկրյա ջրերի կամ հողի կամ մթնոլորտի միջոցով թթվային անձրևի միջոցով:

Effects of Pollution of Water

The effects of Water Pollution are:

Diseases: In humans, drinking or consuming polluted water in any way has many disastrous effects on our health. It causes typhoid, cholera, hepatitis and various other diseases.

Eradication of Ecosystem: Ecosystem is extremely dynamic and responds to even small changes in the environment. Increasing water pollution can cause an entire ecosystem to collapse if left unchecked.

Eutrophication: Chemicals accumulation and infusion in a water body, encourages the growth of algae. The algae form a layer on top of the pond or lake. Bacteria feed on this algae and this event decreases the amount of oxygen in the water body, severely affecting the aquatic life there

Effects of the food chain: Turmoil in food chain happens when the aquatic animals (fish, prawns, seahorse, etc) consume the toxins and pollutants in the water,  and then the humans consume them.

Ջրի աղտոտման հետևանքները

Ջրի աղտոտման հետևանքները հետևյալն են.

Հիվանդություններ. Մարդկանց մոտ աղտոտված ջուր խմելը կամ սպառումը ցանկացած ձևով շատ աղետալի հետևանքներ է ունենում մեր առողջության վրա: Այն առաջացնում է տիֆ, խոլերա, հեպատիտ և տարբեր այլ հիվանդություններ։

Էկոհամակարգի վերացում. էկոհամակարգը չափազանց դինամիկ է և արձագանքում է շրջակա միջավայրի նույնիսկ փոքր փոփոխություններին: Ջրի աղտոտվածության աճը կարող է հանգեցնել ամբողջ էկոհամակարգի փլուզման, եթե չվերահսկվի:

Էվտրոֆիկացիա. Ջրային մարմնում քիմիական նյութերի կուտակումը և ներարկումը խթանում է ջրիմուռների աճը: Ջրիմուռները շերտ են կազմում լճակի կամ լճի գագաթին : Բակտերիաները սնվում են այս ջրիմուռներով, և այս իրադարձությունը նվազեցնում է թթվածնի քանակությունը ջրային մարմնում՝ լրջորեն ազդելով այնտեղի ջրային կյանքի վրա։

Սննդային շղթայի հետևանքները. Սննդի շղթայում խառնաշփոթ է առաջանում, երբ ջրային կենդանիները (ձուկ, ծովախեցգետին, ծովաձի և այլն) սպառում են ջրի մեջ պարունակվող տոքսիններն ու աղտոտիչները, իսկ հետո՝ մարդիկ:

Prevention of Water Pollution

The best way to prevent large-scale water pollution is to try and reduce its harmful effects. There are numerous small changes we can make to protect ourselves from a future where water is scarce.

Conserve Water: Conserving water should be our first aim. Water wastage is a major problem globally and we are only now waking up to the issue. Simple small changes made domestically will make a huge difference.

Treatment of sewage: Treating waste products before disposing of it in water bodies helps reduce water pollution on a large scale. Agriculture or other industries can reuse this wastewater by reducing its toxic contents.

Use of environment-friendly products: By using soluble products that do not go on to become pollutants, we can reduce the amount of water pollution caused by a household.

Ջրի աղտոտման կանխարգելում

Ջրի լայնածավալ աղտոտումը կանխելու լավագույն միջոցը դրա վնասակար ազդեցությունը նվազեցնելն է: Կան բազմաթիվ փոքր փոփոխություններ, որոնք մենք կարող ենք անել, որպեսզի պաշտպանվենք ապագայից, որտեղ ջուրը սակավ է:

Ջրի խնայողություն. ջրի խնայողությունը պետք է լինի մեր առաջին նպատակը: Ջրի վատնումը մեծ խնդիր է համաշխարհային մասշտաբով, և մենք միայն հիմա ենք արթնանում այդ խնդրին: Ներքին ներսում կատարված պարզ փոքր փոփոխությունները հսկայական տարբերություն կստեղծեն:

Կեղտաջրերի մաքրում. Թափոնների մաքրումը ջրային մարմիններում դրանք հեռացնելուց առաջ օգնում է նվազեցնել ջրի աղտոտումը մեծ մասշտաբով: Գյուղատնտեսությունը կամ արդյունաբերության այլ ճյուղերը կարող են նորից օգտագործել այս կեղտաջրերը՝ նվազեցնելով դրա թունավոր պարունակությունը:

Շրջակա միջավայրի համար բարենպաստ արտադրանքի օգտագործումը. Օգտագործելով լուծվող ապրանքներ, որոնք չեն դառնում աղտոտող նյութեր, մենք կարող ենք նվազեցնել տնային տնտեսությունների կողմից առաջացած ջրի աղտոտվածությունը:

Posted in Անգլերեն

Essay on Environmental Pollution

Essay on Environmental Pollution– Environment is the surroundings in which we live. But the contamination of our environment by pollutants is environmental pollution. The current stage of the earth that we are seeing is the cause of centuries of exploitation of earth and its resources.

Շրջակա միջավայրի աղտոտվածության մասին էսսե – Շրջակա միջավայրը այն միջավայրն է, որտեղ մենք ապրում ենք: Բայց աղտոտող նյութերով մեր շրջակա միջավայրի աղտոտումը շրջակա միջավայրի աղտոտումն է: Երկրի ներկայիս փուլը, որը մենք տեսնում ենք, երկրագնդի և նրա ռեսուրսների դարավոր շահագործման պատճառն է:

Moreover, the earth cannot restore its balance because of environmental pollution. The human force has created and destroyed life on earth. Human plays a vital role in the degradation of the environment.

Ավելին, Երկիրը չի կարող վերականգնել իր հավասարակշռությունը շրջակա միջավայրի աղտոտվածության պատճառով : Մարդկային ուժը ստեղծել և ոչնչացրել է կյանքը երկրի վրա: Մարդը կենսական դեր է խաղում շրջակա միջավայրի դեգրադացման գործում:

Essay on Environmental Pollution

Effect of pollution on the health

The environmental pollution, directly and indirectly, affects the lives of humans and other species. These living beings co-existed on the earth with human from centuries.

Աղտոտվածության ազդեցությունը առողջության վրա

Շրջակա միջավայրի աղտոտումը ուղղակի և անուղղակիորեն ազդում է մարդկանց և այլ տեսակների կյանքի վրա։ Այս կենդանի էակները դարեր շարունակ գոյություն են ունեցել երկրի վրա մարդկանց հետ:

Effect on Air

Carbon and dust particles string up with the air in the form of smog, damaging respiratory system, haze, and smoke. These are caused by the emission of industrial and manufacturing units by burning of fossil fuels, vehicle combustion of carbon fumes.

Moreover, these factors affect the immune system of birds which become a carrier of viruses and infections.

Besides, it also affects the body system and body organs.

Ազդեցություն օդի վրա

Ածխածնի և փոշու մասնիկներն օդի հետ կապվում են մշուշի տեսքով, վնասում են շնչառական համակարգը , մշուշը և ծխը: Դրանք պայմանավորված են արդյունաբերական և արտադրական միավորների արտանետումներով՝ հանածո վառելիքի այրման, մեքենաների ածխածնի գոլորշիների այրման հետևանքով:

Ավելին, այս գործոնները ազդում են թռչունների իմունային համակարգի վրա, որոնք դառնում են վիրուսների և վարակների կրող:

Բացի այդ, այն նաև ազդում է մարմնի համակարգի և մարմնի օրգանների վրա։

Effects on Land, Soil, and Food

Human’s organic and chemical both waste harm the land and soil with its decomposition. Also, it introduces some chemical in the soil and water. Land and soil pollution mainly caused by the use of pesticides, fertilizers, soil erosion, and crop residues.

Ազդեցությունները հողի, հողի և սննդի վրա

Մարդու օրգանական և քիմիական աղբն իր քայքայմամբ վնասում է հողին և հողին: Բացի այդ, այն ներմուծում է որոշակի քիմիական նյութ հողի և ջրի մեջ: Հողի և հողի աղտոտումը հիմնականում պայմանավորված է թունաքիմիկատների, պարարտանյութերի , հողի էրոզիայի և մշակաբույսերի մնացորդների օգտագործմամբ:

Effect on Water

Water gets contaminated easily with any pollutant whether it is human waste or chemical discharge from factories. Also, we use this water for irrigation of crops and drinking. But, because of infection they become contaminated too. Besides, an animal dies because they drink this same contaminated water.

Moreover, around 80% of pollutants of land such as chemical, industrial and agricultural waste end up in the water bodies.

Besides, these water bodies ultimately connect to the sea which means it indirectly pollutes the biodiversity of the sea.

Ազդեցություն ջրի վրա

Ջուրը հեշտությամբ աղտոտվում է ցանկացած աղտոտող նյութով, լինի դա մարդկային թափոններ, թե քիմիական արտանետումներ գործարաններից: Նաև այս ջուրն օգտագործում ենք մշակաբույսերի ոռոգման և խմելու համար: Բայց վարակի պատճառով նրանք նույնպես վարակվում են։ Բացի այդ, կենդանին սատկում է, քանի որ նրանք խմում են նույն աղտոտված ջուրը։

Ավելին, հողի աղտոտիչների մոտ 80%-ը, ինչպիսիք են քիմիական, արդյունաբերական և գյուղատնտեսական թափոնները , հայտնվում են ջրային մարմիններում:

Բացի այդ, այս ջրային մարմինները ի վերջո միանում են ծովին, ինչը նշանակում է, որ այն անուղղակիորեն աղտոտում է ծովի կենսաբազմազանությունը։

Effect on Food

Because of contaminated soil and water, the crop or agricultural produce also get toxic. Furthermore, this contaminated food effect our health and organs. From the beginning of their life, these crops are laced with chemical components that reach a mass level until the time of harvest.

Ազդեցություն սննդի վրա

Աղտոտված հողի և ջրի պատճառով բերքը կամ գյուղատնտեսական արտադրանքը նույնպես թունավոր են դառնում: Ավելին, այս աղտոտված սնունդը ազդում է մեր առողջության և օրգանների վրա: Իրենց կյանքի սկզբից այս մշակաբույսերը հագեցված են քիմիական բաղադրիչներով, որոնք հասնում են զանգվածային մակարդակի մինչև բերքահավաքի ժամանակը:

Effect on Climate

Climate change is also a cause of environmental pollution. Also, it affects the physical and biological components of the ecosystem.

Moreover, ozone depletion, greenhouse gases, global warming all these climate changes are a cause of environmental pollution.

Besides, their effect can be fatal for our upcoming generations. The irregular extreme cold and hot climate affect the ecological system of the earth.

Ազդեցությունը կլիմայի վրա

Կլիմայի փոփոխությունը նույնպես շրջակա միջավայրի աղտոտման պատճառ է հանդիսանում։ Այն նաև ազդում է էկոհամակարգի ֆիզիկական և կենսաբանական բաղադրիչների վրա:

Ավելին, օզոնային շերտի քայքայումը, ջերմոցային գազերը, գլոբալ տաքացումը կլիմայի այս բոլոր փոփոխությունները շրջակա միջավայրի աղտոտման պատճառ են հանդիսանում:

Բացի այդ, դրանց ազդեցությունը կարող է ճակատագրական լինել մեր գալիք սերունդների համար։ Անկանոն ծայրահեղ ցուրտ և տաք կլիման ազդում է երկրագնդի էկոլոգիական համակարգի վրա:

Furthermore, some unstable climate changes are earthquakes, famine, smog, carbon particles, shallow rain or snow, thunderstorms, volcanic eruption, and avalanches are all because of climate change that happens all because of environmental pollution.

In conclusion, man has exploited the wealth of nature at the cost of his and environments health. Also, the effect that is now emerging rapidly is all because of the activities of humans for hundreds or thousands of years.

Above all, if we wish to survive and continue our life on earth then we have to take measures. These measures will help is securing our as well as our next generation future.

Ավելին, կլիմայի որոշ անկայուն փոփոխություններ են՝ երկրաշարժերը, սովը, մշուշը, ածխածնի մասնիկները, մակերեսային անձրևը կամ ձյունը, ամպրոպները, հրաբխային ժայթքումները և ձնահոսքերը՝ բոլորը կլիմայի փոփոխության պատճառով, որոնք տեղի են ունենում շրջակա միջավայրի աղտոտվածության պատճառով:

Եզրափակելով՝ մարդը շահագործել է բնության հարստությունը՝ իր և շրջակա միջավայրի առողջության գնով: Բացի այդ, այն էֆեկտը, որն այժմ արագորեն ի հայտ է գալիս, պայմանավորված է մարդկանց գործունեության հարյուրավոր կամ հազարավոր տարիների ընթացքում:

Ամենից առաջ, եթե մենք ցանկանում ենք գոյատևել և շարունակել մեր կյանքը երկրի վրա, ապա պետք է միջոցներ ձեռնարկենք: Այս միջոցները կօգնեն ապահովել մեր, ինչպես նաև մեր հաջորդ սերնդի ապագան:

Posted in Էկոլոգիա

Նախագիծ՝ Էկոտուր 2022 նախագծի շրջանակներում ջրի բնօգտագործման վերաբերյալ աշխատանք

Նպատակը՝ Ուսումնասիրել աշխարհում ջրային ռեսուրսների օգտագործման վերաբերյալ տեղելությունները։ Գիտելիքներ ձեռք բերել Հայաստանում ջրի բնօգտագործաման վերաբերյալ։ Կատարել ուսումնասիրություն սեփական տան կամ շենքի վերաբերյալ։

Ընթացքը՝

1․ Ուսումնասիրել ջրի օգտագործման համաշխարհային փորձը, ներկայացնել տեղեկություններ (կարճ՝ բերելով մի քանի հետաքրքիր դրական և բացասական մեկական օրինակներ)

Աշխարհի տարբեր շրջաններում ջրի հանդեպ վերաբերմունքը և նրա օգտագործման ձևերը տարբերվում են և կախված են մշակութային ավանդույթներից, տեղական սովորույթներից և հասարակական արժեքներից։ Ջուրը դարձել է սպառողական ապրանք, որը շատ հաճախ մարդիկ անտեսում են։ Ամեն տարի մարտի 22-ին ՄԱԿ-ի հաստատություններից մեկը նշանակվում է համակարգող ամբողջ աշխարհում Ջրի համաշխարհային օրվա շրջանակներում միջոցառումներ անցկացնելու համար։ Ջրային ռեսուրսների բազմակողմանիությունը ներկայացնելու նպատակով ամեն տարի ջրի օրվան նվիրված միջոցառումներն անցկացվում են նոր թեմաներով։

  • 1994 — «Մեր ջրային ռեսուրսների նկատմամբ խնամքը յուրաքանչյուրիս գործն է»
  • 1995 — «Ջուրը և կանայք»
  • 1996 — «Ջուր պապակ քաղաքների համար»
  • 1997 — «Բավարա՞ր է արդյոք ջրի քանակը երկրի վրա?»
  • 1998 — «Գրունտային ջրերը ՝ որպես անտեսանելի ռեսուրս»
  • 1999 — «Յուրաքանչյուրը ապրում է հոսանքին հակառակ»
  • 2000 — «Ջրային ռեսուրսներ XXI դարի համար»
  • 2001 — «Ջրային ռեսուրսներ առողջությոն համար»
  • 2002 — «Ջրային ռեսուրսներ զարգացման համար»
  • 2003 — «Ջրային ռեսուրսներ ապագայի համար»
  • 2004 — «Ջրային ռեսուրսները և բնական աղետները»
  • 2005 — «Ջրային ռեսուրսներ կյանքի համար»
  • 2006 — «Ջրային ռեսուրսները և մշակույթը»
  • 2007 — «Ջրի անբավարարության խնդրի լուծումը»
  • 2008 — «Ջրային ռեսուրսները և սանիտարիան»
  • 2009 — «Ընդհանուր ջրային ռեսուրսները ընդհանուր հնարավորություններ են»
  • 2010 — «Մաքուր ջուրը աշխարհի առողջության համար»
  • 2011 — «Ջուրը քաղաքների համար»
  • 2012 — «Ջուրը և սննդային անվտանգությունը»
  • 2013 — «Ջրային համագործակցություն»
  • 2014 — «Ջուրը և էներգիան»
  • 2015 — «Ջուրը և կայուն զարգացումը»
  • 2021 — «Արժևորելով ջուրը»

Վիճակագրություն

  • Մոլորակի բնակչության 40%-ն ընդգրկող 80-90 երկիր արդեն սակավաջուր են դարձել ու տառապում են խմելու ջրի պակասից։ Ըստ որում՝ բազմաթիվ երկրներ որպես խմելու ջուր են օգտագործում իրենց տարածքներով անցնող գետերի ջրերը։
  • Ներկայումս ընդհանուր առմամբ աշխարհում ջրի սակավությունից տառապում է ավելի քան 1 միլիարդ մարդ, իսկ 2,5 միլիարդն ապրում է առանց որակյալ խմելու ջրի։
  • Ըստ գիտնականների, եթե արդյունավետ միջոցներ չձեռնարկվեն, ապա III հազարամյակում Երկրագնդի միլիարդավոր բնակիչներ աղբյուրի մաքուր ջրի համն այդպես էլ չեն տեսնի։
  • Աշխարհի բնակչության 1/3-ը ունի ջրի անբավարարության խնդիր։
  • 900 միլիոն մարդ օգտագործում է անմշակ, վատորակ ջուր։
  • Միայն 40 տարում (1960-2000) ջրի համաշխարհային ծախսը կրկնապատկվել է։
  • Ամեն տարի մինչև հինգ տարեկան առնվազն 1,8 միլիոն երեխա մահանում է անորակ ջրից առաջացած հիվանդություններից, այսինքն՝ մեկ երեխա յուրաքանչյուր 20 վայրկյանում։
  • 2006 թվականին 1.1 մլդ մարդ զրկված էր անվտանգ խմելու ջուր ունենալու հնարավորությունից։
  • 1991-ից 2000-ին երաշտից մահացել է 280000 մարդ։
  • Աշխարհում գրեթե 2.6 մլդ մարդ, որոնք զրկված են անհրաժեշտ սանիտարահիգիենիկ պայմաններ ունենալու հնարավորությունից, ճնշող մեծամասնությամբ Հարավային Ասիայից է։
  • 1991 թվականից 2000 թվականին 665000 մարդ մահացել է 2557 տարերային աղետներից, որոնց 90%-ը կապված է ջրի հետ, ընդ որում զոհերի 97%-ը զարգացող երկրներից են։
  • Ջրի անբավարարությամբ տառապող երկրներում ապրող մարդկանց թիվը 2006-ին 700 միլիոն էր, ըստ կանխատեսումների 2025-ին կդառանա 3 մլրդ։

Ջրային ռեսուրսների բաշխումը

Ջրային ռեսուրսներն ընդհանուր առմամբ կազմում են 1454 միլիոն կմ3, որի մոտավորապես 97%-ը պարունակում է Համաշխարհային օվկիանոսը։ Երկրորդ տեղում է սառույցը լեռներում ու բևեռային գոտիներում։ Սակայն այս ջրերն առայժմ գրեթե չեն օգտագործվում։ Երրորդ տեղում են ստորգետնյա ջրերը, մթնոլորտային տեղումները, գետերի ու լճերի ջրերը, որոնք ջրի ընդհանուր պաշարի սոսկ 0,4%-ն են կազմում։ Հենց այդ ջրերն էլ մարդն օգտագործում է իր կենցաղային և տեխնիկական պահանջների համար։

Երկրի ջրային ռեսուրսները տիեզերքից (նկարը Ապոլոն 17-ից)

Ջրային ռեսուրսների համաշխարհային օրը նշվում է մարտի 22-ին, կոչված է՝ հասարակության ուշադրությունը հրավիրելու ջրային օբյեկտների վիճակի ու խնդիրների վրա՝ կապված դրանց վերականգնման ու պահպանության հետ, անհրաժեշտ քայլեր ձեռնարկելու բնակչությանը խմելու ջրով ապահովելու հարցում։ Հրատապ է աղտոտված ջրի վերածումը մաքուր, անվտանգ և տնտեսապես գրավիչ պաշարի, որը 21-րդ դարում հանգուցային մարտահրավերներից մեկն է համաշխարհային մարդկության գոյատևման համար»։

2․ ՀՀ ջրի օգտագործման օրինակներ, ինչ վիճակում է։

Հայաստանի ոռոգման համակարգում ջրի կորուստները 40-45% են կազմում, որի պատճառների զգալի մասը ներկայում մշակվող մշակաբույսերին չհարմարեցված խորհրդային տարիներից ժառանգություն մնացած համակարգն է, երկրորդը՝ ոչ ճիշտ մշակաբույսերի ընտրությունը, երրորդը՝ 70% հողային հունով հոսող ներտնտեսային համակարգը, չորրորդը՝ ջրման տանելուց առաջ հողը մշակման չտանելու, չփխրեցնելու մշակույթը, ասաց Կարեն Դաղբաշյանը:

Ջրի աղտոտում (ջրոլորտի աղտոտում), միջավայրի պայմանների և մարդու առողջության վրա բացասաբար ազդող ֆիզիկական, քիմիական և կենսաբանական աղտոտիչների թափանցումը, առաջացումն ու կուտակումը բնական ջրերում։ Սովորաբար այդ ազդակների թափանցումը կապված է մարդու տնտեսական գործունեության և դրա հետևանքների կամ (ավելի հազվադեպ) բնական աղետների հետ։ Աղտոտիչ նյութերը բնական ջրերի մեջ են թափանցում պինդ, հեղուկ, կոլոիդային, էմուլսիային և գազային ձևերով։

Ջրի աղտոտման հիմնական աղբյուրներն են արդյունաբերական և կենցաղային հոսքաջրերը, ձնհալի և անձրևների ժամանակ հողահանդակներից տեղափոխված պեստիցիդները բնակավայրերից վնասակար նյութերը, անձրևի և ձյան միջոցով՝ մթնոլորտից անջատվող աղտոտող նյութերը։ Արդյունաբերական հոսքաջրերն առավել հաճախ աղտոտված են նավթամթերքներով, ֆենոլներով, ծանր մետաղներով (սնդիկ, կապար, կադմիում, պղինձ և այլն) և բարդ օրգանական միացություններով (սինթետիկ լվացամիջոցներ, ներկեր, ճարպեր), որոնք վատացնում են ջրի որակը, խմելու և սննդի մեջ օգտագործելու համար դարձնում ոչ պիտանի, խախտվում են ջրային ավազանի կենսաբանական շարժընթացները, նվազում է աղտոտող նյութերից ջրի ինքնամաքրման հատկությունը, փոխվում է ջրային կենսաբազմազանության կազմը, ընկնում է արտադրողականությունն ու սննդային արժեքը, որոշ ձկներ դառնում են թունավոր։ Հատկապես վտանգավոր են տաք հոսքաջրերը, որոնք փոխում են ջրավազանի ջերմային ռեժիմը, վատանում են ձկների ձվադրության պայմանները, ոչնչանում են մի շարք օգտակար մանրէներ և զարգանում են մակաբույծներ։

Картинки по запросу ՀՀ ջրի օգտագործման օրինակներ
Картинки по запросу նորագավթի ջրային ռեսուսները

3․ Ուսումնասիրել ձեր սեփական տանը, բնակարանում ջրի օգտագործման եղանակները։ Ինչպես է ջրվում բակը, ինչ ջրով։ Տեսանյութը կամ լուսանկարների շարքը պարտադիր է։